Clean Excel Data บน Tableau Prep ตอนที่ 1 – Data Interpreter

ผู้เขียน

–Yongyuth Likitpattanakul, CPIM–

,

สมมุติว่าเราต้องการข้อมูล ที่ส่งมาจากเพื่อนร่วมงานทางอีเมล หรือข้อมูลที่ Download จาก Internet แล้วมีไฟล์ข้อมูลให้เลือก 3 รูปแบบ คือ 1.Text 2.CSV และ 3.Excel เราควรเลือกไฟล์แบบไหนดีเพื่อง่ายต่อการนำไปวิเคราะห์ต่อ?

คำตอบคือ ถ้าเลือกได้ขอเป็น Text หรือ CSV จะดีกว่าเป็น Excel ที่ตอบแบบนี้เพราะอะไร? ก็เพราะว่า Excel นั้นโดยส่วนใหญ่จะมีการออกแบบโดยเน้น 2 ส่วนคู่กัน คือ ข้อมูล + รูปแบบ

คือต้องการ 1)แสดงข้อมูล และ 2)รูปแบบที่สวยงาม เพื่อให้ผู้ดูเข้าใจได้ง่าย เป็นต้น เรามีตัวอย่างจริง เช่นข้อมูล จำนวนนักเรียน นิสิต นักศึกษาในระบบโรงเรียน ในสถานศึกษาของรัฐบาลและเอกชน จำแนกตามระดับการศึกษา และชั้น ปีการศึกษา 2559 – 2563 ที่มีให้ Download จาก Website ของสำนักงานสถิติแห่งชาติ ดังรูป

ข้อมูลที่เห็นในรูปด้านบนก็ดูเข้าใจง่ายดี แต่ถ้านักวิเคราะห์ข้อมูลจะนำข้อมูลนี้ไปวิเคราะห์ต่อ เช่น ไปวิเคราะห์บนโปรแกรม BI หรือต้องการ Import ข้อมูลนี้เข้า Table ใน Database แล้ว จะพบว่าเราไม่สามารถใช้ข้อมูลที่มีรูปแบบ หรือ Format แบบนี้ได้ทันที เกิดความยุ่งยากต่อการนำข้อมูลไปใช้เพื่อวิเคราะห์ต่อ

ดังนั้นถ้าเลือกได้ เราจึงชอบที่จะได้ข้อมูลในรูปแบบ Text file หรือ CSV มากกว่า เพราะไฟล์ทั้ง 2 ชนิดนี้ส่วนใหญ่ข้อมูลจะมีลักษณะของ ตารางข้อมูล ที่ Row แรกเป็นชื่อ Field และ Row ต่อ ๆ ไปเป็นเนื้อข้อมูลดังรูปด้านล่าง ซึ่ง Format แบบนี้นั้น เราสามารถนำนี้ไปใช้ต่อได้ทันที

อย่างไรก็ดีถ้าเราเลือกไม่ได้ หรือมีเพียงทางเลือกเดียวคือ ข้อมูลเป็นไฟล์ Excel และมีรูปแบบดังตัวอย่าง แล้วเราจะมีวิธีการอย่างไรดี ที่จะ Clean Excel Data ให้อยู่ในรูปแบบที่เหมาะสม และไม่ต้องมาแปลงข้อมูลแบบ manual ทุกครั้งไป

จึงเป็นที่มาของบทความนี้ ที่จะอธิบายวิธีการจัดการข้อมูลจาก Excel ด้วยฟังก์ชัน Data Interpreter[1] บนโปรแกรม Tableau Prep

Data Interpreter คืออะไร?

          โดยหลักแล้ว Data Interpreter ทำหน้าที่ในการจัดการ Header หรือ Column Name หรือ Field Name เพื่อให้เราได้ข้อมูลที่ต้องการ สำหรับข้อมูลที่ไม่ได้อยู่ในรูปแบบที่สามารถตีความได้ทันที ดังตัวอย่างเช่น (ดูรูปด้านล่างประกอบ)

  1. Row แรกไม่ใช่ Header (ในรูปเป็นตัวหนังสือ อธิบายชื่อข้อมูล “จำนวนนักเรียน นิสิต ……”)
  2. มีการ Merge Field ในรูปคือ มีการ Merge แนว Row คือ “ระดับการศึกษา/ชั้น” และ Merge แนว Column คือ ปี พศ. 2559 – พศ. 2563 และ Header ก็ดันมี 2 Rows (Row3 และ Row4) อีกต่างหาก
  3. การตัดสินใจว่า ตัวเนื้อข้อมูลจะเริ่มที่ Row ไหนดี โดยปกติข้อมูลจะเริ่มที่ Row2 (เพราะ Row 1 คือ Header) แต่ในกรณีนี้ข้อมูลเริ่มที่ Row 5

วิธีการทำ Data Interpreter บน Tableau Prep Builder

  1. เปิดโปรแกรม Tableau Prep Builder
  2. Connect Excel Data (ข้อมูลตามรูปที่ 1) จะได้ผลลัพธ์ดังรูปด้านล่าง จะเห็นว่า Tableau อ่านข้อมูลแล้วตีความว่ามีข้อมูล 11 Columns แต่ว่าชื่อ Column ไม่ชัดเจน ดังนั้น Tableau จึงตั้งชื่อ Column ว่า F1, F2,…, F11  โดย F น่าจะย่อมาจากคำว่า “Field”
  1. เมื่อเรา View ข้อมูลใน Clean Step จะพบว่า เราได้ข้อมูลตรงไปตรงมา เหมือนกับที่เราเห็นด้วยตาบน Excel ดังรูป

          จะเห็นว่าข้อมูลนี้เราไม่สามารถนำไปใช้งานได้ จึงจำเป็นต้องปรับแต่งก่อน

  1. เราจึงจะใช้ฟังก์ชัน Data Interpreter มาช่วยจัดการข้อมูล วิธีการก็แค่ไป Flag ที่เมนู “Cleaned with Data Interpreter” ในแถบด้านซ้ายมือ
  1. สังเกตว่า Field Name จะถูกตีความใหม่ เป็น รัฐบาล, เอกชน, รัฐบาล1, เอกชน1 .. เป็นต้น

จะสังเกตว่าข้อมูลปี พศ. ขาดหายไป จึงยังไม่ตรงตามที่เราต้องการซะทีเดียว ผู้เขียนพบว่า Tableau ไม่อ่านปี พศ. เพราะข้อมูลเป็นตัวเลข (numeric) ดังนั้นผู้เขียนขอไปแก้ไขข้อมูลโดยเติมคำว่า “Year” นำหน้าปี พศ. ดังรูป ซึ่งจะทำให้ Tableau ตีความว่าเป็น Text

  1. เมื่อทำการ Refresh ข้อมูลจะเห็นว่า ชื่อ Field มีการระบุปีพศ. มาเพิ่มแล้ว ดังรูป
  1. เสร็จเรียบร้อยแล้วครับ เมื่อ View Data เราก็จะได้ข้อมูลแบบที่ต้องการ ดังรูป

หมายเหตุ การทำ Data Interpreter มักจะทำควบคู่กับการ Pivot Data เพื่อ Reshape ข้อมูลจาก Column เป็น Row ซึ่งผู้เขียนจะอธิบายในบทความอีกอันหนึ่งชื่อ “Clean Excel Data บน Tableau Prep ตอนที่ 2 – Pivot Data

สรุป

          Data Interpreter จะช่วยให้เราสามารถ Clean ข้อมูลบน Excel ในกรณีที่ไฟล์ Excel นั้นไม่มีการกำหนด Header ที่ชัดเจน ช่วยให้เราไม่จำเป็นต้องมาทำการแปลงข้อมูลแบบ Manual ทุกครั้งที่ข้อมูลมีการเปลี่ยนแปลง และสามารถนำข้อมูลไปสร้าง Flow ในขั้นตอนถัด ๆ ไปได้


[1] ฟังก์ชัน Data Interpreter นั้นสามารถใช้งานได้ทั้งโปรแกรม Tableau Prep Builder และโปรแกรม Tableau Desktop

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *