เข้าใจ License Model และ Product Keys ของ Tableau

เมื่อเราซื้อโปรแกรม Tableau นั้น เราจะได้ Product Key เพื่อมา Activation บนเครื่องคอมพิวเตอร์โดย Product Key หลัก ๆ มี 2 แบบ แบ่งแยกตาม Product Key Prefix ดังตารางต่อไปนี้

ทั้งนี้ Product Key จะขึ้นอยู่กับ Product ที่เรามี โดย Tableau มี Product ให้เลือก 3 แบบ และแต่ละแบบเราก็จะได้ product key ที่สัมพันธ์กัน ดังตารางด้านล่าง

ความยุ่งยากของการจัดการ Tableau License

ในบทความนี้ขอยกกรณีตัวอย่างองค์กรแห่งหนึ่ง สมมุติว่าองค์กรของเรามี License Tableau ดังนี้

• Tableau Creator 30 users     >> จะได้ Product Key TC และ TS
• Tableau Explorer 10 users   >> จะได้ Product Key TS
• Tableau Viewer 100 users   >> จะได้ Product Key TS

จาก List ของ License ที่มีข้างต้น สรุปว่าเราจะได้ Product Key ที่ขึ้นต้นด้วย TC 30 key และขึ้นต้นด้วย TS 3 key โดยเราจะต้องนำ Product Key เหล่านี้ไป Activate บนเครื่องคอมพิวเตอร์ที่ติดตั้ง Tableau โดยมีรายละเอียดดังรูปที่ 1

รูปที่ 1 การ Activate License บนกรณีตัวอย่าง

จากรูปสังเกตว่าทางฝั่งซ้ายมือนั้นคือการ Activate Product Key บนเครื่อง Server ซึ่งไม่ยุ่งยากอะไรเพราะว่ามีเครื่อง Server แค่เครื่องเดียว แต่ฝั่งขวามือที่เป็นเครื่อง Client สำหรับ User ประเภท Creator ที่จะใช้งาน Tableau Desktop และ Tableau Prep Builder นี่สิ เราต้องไป Activate ถึง 30 เครื่อง!

ความยุ่งยากและปัญหาที่พบคือ

1. เนื่องจาก Tableau นั้น License เป็นแบบ Subscription รายปี ดังนั้นเราจะได้ Product Key ใหม่ทุก ๆ ปี ดังนั้นการต้องมาคอย Activate License บนเครื่อง Client ทั้ง 30 เครื่องอย่างน้อยปีละครั้ง
2. ถ้าหากมีการเปลี่ยนเครื่องคอมพิวเตอร์ของ Client ก็ต้องมีการ Deactivate บนเครื่องเดิม และไป Activate บนเครื่องใหม่
3. บางครั้งเครื่องคอมพิวเตอร์ก็มีการ Format ใหม่ โดยลืม Deactivate
4. อาจเกิดปัญหา Lost Activation คืออยู่ดี ๆ ก็ใช้งานไม่ได้เพราะระบบแจ้งว่า “unlicensed” เราพบปัญหานี้ในกรณีคอมพิวเตอร์ที่เป็น VM หรือคอมพิวเตอร์ที่มีการเปลี่ยนแปลง Configuration เช่น มีการเปลี่ยน Proxy, มีการเปลี่ยนแปลง Port, มีการเปลี่ยนแปลง Hardware เป็นต้น

จากความยุ่งยากและปัญหาที่กล่าวมาข้างต้น Tableau จึงได้ออกแบบการ Activate License แบบใหม่ โดยที่เราไม่จำเป็นต้องไป Activate Product Key บนเครื่องคอมพิวเตอร์ Client แต่ละเครื่อง เรียกวิธีใหม่นี้ว่า Login-based license management (เรียกย่อว่า LBLM) นั่นเอง

Login-based license management หรือ LBLM คืออะไร?

• LBLM เป็นการจัดการ Licensing แบบใหม่ โดยใช้การ Log-in เป็นตัวกำหนด Licensing เป็นทางเลือกใหม่ ที่สามารถใช้งานได้บน Tableau เวอร์ชัน 2020.1 เป็นต้นมา วัตถุประสงค์เพื่อลดความยุ่งยากในการจัดการ License บนเครื่อง Client
• LBLM ช่วยจัดการ Licensing สำหรับ User ประเภท Creator ที่อยู่บน Tableau Online และ Tableau Server (ดังนั้น User ที่เป็น Explorer หรือ Viewer จึงไม่สามารถใช้ฟีเจอร์นี้ได้)
• LBLM จะช่วยให้การจัดการ License ของ Tableau Desktop และ Tableau Prep Builder ง่ายขึ้น เพราะไม่ต้องมี product keys เลย ถ้าหากใช้ LBLM เราก็มี product key เฉพาะสำหรับ Tableau Server เท่านั้น หรือไม่มีต้อง product key สักอันเลยในกรณี Tableau Online

LBLM ทำงานอย่างไร?

• Tableau Desktop หรือ Tableau Prep Builder จะเชื่อมต่อกับ Tableau Server หรือ Tableau Online เป็นระยะ ๆ เพื่อ Verify ว่า User ขณะนั้นเป็น User ประเภท Creator ซึ่งมีสิทธิ์ที่จะใช้งานโปรแกรมได้
• Tableau Server หรือ Tableau Online จะติดต่อกับ Server ที่ทำหน้าที่ Tableau-hosted authorization-to-run (ATR) เพื่อ Verify ว่า Tableau Desktop หรือ Tableau Prep Builder มีสิทธ์ Activation จริง ซึ่ง ATR นี้จะกำหนดสิทธิ์การ Activation เป็นระยะเวลานานเท่าใด

ขั้นตอนการทำงานมีดังนี้ (ดูรูปที่ 2 และ รูปที่ 3 ประกอบ)

1. ในการติดตั้งโปรแกรม Tableau Desktop หรือ Tableau Prep Builder นั้นเราเลือกการ Activation แบบ Activate with your credentials จากนั้นเราก็ Sign-in ไปยัง Tableau Online หรือ Tableau Server
2. Tableau Online หรือ Tableau Server ทำการ Verify ว่าคุณ (user ที่ sign-in) เป็น Creator ถ้าคุณไม่ใช่ Creator แล้วระบบจะแจ้ง Error แต่ถ้าคุณเป็น Creator แล้ว Tableau Online หรือ Tableau Server จะสื่อสารกับ ATR Service
3. ATR Service จะคืนค่า ATR Lease คือสิทธิ์การใช้งานช่วคราว กลับไปยัง Tableau Online หรือ Tableau Server
4. Tableau Online หรือ Tableau Server ส่งค่า ATR Lease ไปยัง Tableau Desktop หรือ Tableau Prep Builder เพื่อทำการ Activation ให้สำเร็จ

รูปที่ 2 LBLM บน Tableau Online

รูปที่ 3 LBLM บน Tableau Server

การ Configuration เพื่อใช้งาน LBLM (เฉพาะกรณี New Installation)

ขั้นตอนที่ 1 ติดตั้งโปรแกรม Tableau Server (ถ้าใช้ Tableau Online ไม่ต้องทำขั้นตอนนี้)

1. ติดตั้งโปรแกรม Tableau Server (ดูบทความ https://www.aiteam.co.th/tableau-server-installation/ ประกอบ)
2. ในขั้นตอนการ Activation นั้นให้คุณใส่ product key ที่สนับสนุน role-based subscription และ login-based license management (LBLM)
3. เมื่อติดตั้ง Tableau Server เสร็จแล้ว ให้ทำการ Add User ที่เป็น Creator โดยเลือก Site role ได้ 1 ใน 3 แบบ ดังต่อไปนี้ 1) Server Administrator 2) Site Administrator และ 3) Creator

ขั้นตอนที่ 2 Activate โปรแกรม Tableau Desktop หรือ Tableau Prep Builder

1. ติดตั้งโปรแกรม Tableau Desktop หรือ Tableau Prep Builder
2. ในขั้นตอนการ Activate ให้เลือก Activate by signing in to a server ดังรูป

รูปที่ 4 ขั้นตอนการ Activate Tableau บน Tableau Desktop

3. หลังจากที่ Click Activate by signing in to a server แล้วจะมี ทางเลือกให้เลือก 2 แบบคือ
   • ถ้าคุณใช้ Tableau Online ให้เลือก Tableau Online link
   • ถ้าคุณใช้ Tableau Server ให้ใส่ Tableau Server URL และกดปุ่ม Connect
4. โปรแกรมจะแสดงหน้าต่างให้ Sign-in ให้เราใส่ User และ Password เพื่อเข้าระบบ Tableau Online หรือ Tableau Server โดย User นี้ต้องเป็น Creator ระบบจะทำการ Activate License ให้โดยอัตโนมัติ ทำให้เราสามารถใช้งาน Tableau Desktop หรือ Tableau Prep Builder ได้

การดูประวัติการใช้งาน Login-based license usage

          ข้อดีอย่างหนึ่งในฐานนะ IT User ผู้ดูแลระบบ Tableau คือเราสามารถดูประวัติการใช้งานของ Creator ได้ ในขณะที่การ Activate โดยใช้ Product Key TC บนเครื่อง Client แต่ละเครื่องนั้นเราไม่รู้เลยว่า User ที่เป็น Creator แต่ละคนใช้งาน Tableau Desktop หรือ Tableau Prep Builder มากน้อยเพียงใด แต่การใช้ LBLM นี้เราสามารถเรียกดูรายงานมาตรฐาน บน Tableau Online หรือ Tableau Server ได้เลย โดยมีขั้นตอนดังนี้

1. Log-in เข้า Tableau Online หรือ Tableau Server ด้วย User ที่มี Site role แบบ Server Administrator หรือ Site Administrator
2. เลือกเมนู Site Status
3. Click ที่ Login-based License Usage ดังรูปด้านล่าง

รูปที่ 5 List ของรายงานในเมนู Site Status

4. ระบบจะแสดง Dashboard ที่แสดงข้อมูลการใช้งานประวัติการใช้งาน Login-based license usage โดยเราสามารถแก้ไข Filter Time Windows in Days, Action, User Name เพื่อกรองข้อมูลที่ต้องการได้ ดังรูปด้านล่าง

รูปที่ 6 รายงานมาตรฐานแสดงข้อมูลการใช้งาน Login-based license usage

Reference

https://help.tableau.com/current/server/en-us/license_product_keys.htm

https://help.tableau.com/current/server/en-us/license_lblm.htm